Evo Morales, beweging in Latijns-Amerika

De verkiezingsoverwinning van Evo Morales bij de Boliviaanse presidentsverkiezingen van afgelopen zondag is een zoveelste schakel in de ketting van veranderingen die zich nu al een tijd doorheen Latijns-Amerika slingert. Na het afschudden van de verschillende militaire dictaturen in de jaren '80 kwamen in de meeste Latijns-Amerikaanse landen (soms schuchtere) parlementaire regimes aan het bewind. Het daaropvolgende decennium werd vooral gekenmerkt door een golf van liberalisering, die de meeste landen economisch geen windeieren legde, maar die ook gepaard ging met een snelle en radicale afbouw van het publieke domein. Overheidssectoren als water, gas en electriciteit werden geprivatiseerd en dit ging vaak gepaard met spectaculaire prijsstijgingen. Vele inwoners, niet in het minst de indiaanse bevolking, werden vaak afgesneden van deze basisvoorzieningen. De economische crisis aan het einde van de jaren '90, vaak ten gevolge van de te stringente budgettaire politiek die door het IMF en de Wereldbank werden opgelegd, vergootte de kloof tussen arm en rijk alleen maar.
De afgelopen jaren hebben zich in verschillende Latijns-Amerikaanse landen ten gevolge van deze economische malaise politieke aardverschuivingen voorgedaan. Prototype hiervan is de charismatische Venezolaanse president Hugo Chavez . Maar ook de Braziliaanse president Lula da Silva, of de naar alle waarschijnlijkheid nieuwe (voor het eerst vrouwelijke) Chileense president Bachelet en nu ook de Boliviaanse voorvechter van de cocaboeren Morales. Ook Uruguay, Paraguay en Argentinië bewegen.

Uiteraard mogen we niet uit het oog verliezen dat deze "linkse wind" in Latijns-Amerika niet helemaal vrij is van corruptie (Brazilië) en plat populisme (Venezuela). Toch is zij in die zin toe te juichen dat ze voor het eerst sinds de val van het communisme (waar, laten we daarin vooral duidelijk zijn, niemand echt rouwig om was en is), laat zien dat er misschien toch alternatieven bestaan voor het door velen als enige en zaligmakende model van het economisch neo-liberalisme. Dat zij aantoont dat er een grens is aan de afbouw van de publieke ruimte. Dit is iets wat onze eigen Europese socialisten zichzelf af en toe moeten voorhouden vooraleer ze weer eens de "third way" bewieroken...

Vale,
Manu