La musica es la fuerza

Naar jaarlijkse traditie werd zaterdag het festival voor oude muziek Laus Polyphoniae feestelijk ingezet met een concert in de Carolus Borromeuskerk. Voor de dertiende keer alweer, want deze smulpartij voor melomanen wordt sinds 1994 georganiseerd. En met uitzondering van vorig jaar was ik er elk jaar bij. De eerste keer (mijn god, de tijd glijdt me werkelijk door de vingers) had ik van een vriendin een ticket gekregen als verjaardagscadeau. Ik had al wel eens van polyfonie gehoord, wist wel wat het was, maar daar bleef het ook bij. Tot die bewuste zaterdagavond (of was het een vrijdag. Van bij de eerste noten was ik verkocht. De meerstemmigheid had me meteen bij de lurven en heeft me sedertdien niet meer losgelaten.
“Maar wat is het dan dat je zo aanspreekt in die muziek ?” vroeg mijn illustere collega in de bibliotheek van Linkebeek me enkele jaren geleden. Als muziekliefhebber kon hij het niet begrijpen. Het was immers onmogelijk de verschillende stemmen tegelijkertijd te analyseren. Mijn voorliefde voor de fuga ging er bij hem niet in. Maar dat is het ‘em nu net. Het gaat niet om de verschillende stemmen, het gaat zelfs niet om de verschillende stemmen samen, maar om het samenspel. Althans dat doet het ‘em bij mij. Misschien dat musicologen het nonsens vinden, maar het is het punt waar de stemmen elkaar raken en samen de hoogte in gaan dat er iets nieuws, een soort meta-stem ontstaat. Een klank die ik, indien ik religieus bevlogen zou zijn, misschien wel de stem van god zou durven noemen.

“Conquista y reconquista” luidt het thema dit jaar. Het festival is opgebouwd rondom het jaar 1492 waarin zowel de stad Granada als laatste Moors bolwerk van Spanje viel én de Nieuwe Wereld door Columbus ontdekt werd. Wie wil kan zich laven aan het beste wat de Spaanse, Portugese, maar ook Mexicaanse en Peruviaanse polyfonie te bieden hebben. Topensembles zoals Hesperion XXI en het Huelgas Ensemble maken de kerken in de Antwerpse binnenstad onveilig.
Maar porbeer vooral de artist in residence het Argentijnse Ensemble Elyma onder leiding van Gabriel Garrido te zien en te horen. Wat ze zaterdag lieten horen in hun openingsconcert 'La Virgen y el Niño' was veelbelovend.
En laat je vooral niets wijsmaken door de strenge muziekpers die het nodig vond het concert af te kraken wegens te slordig. Ja, er zaten onnauwkeurigheden in, maar die wegen in het geheel niet op tegen de Latijnse zwier en het duidelijke plezier dat zangers en muzikanten hadden en ook wisten over te brengen op het publiek. Toch zeker op deze jongen…