Ich Nicht

Joachim Fest is niet meer. De schrijver die vooral bekendheid verwierf met zijn biografie van Hitler is maandag overleden op 79-jarige leeftijd. Hij is ook de auteur van het boek
"Der Untergang. Hitler und das Ende des Dritten Reiches". Dit werk lag aan de basis van de voortreffelijke film van Oliver Hirschbiegel.
Fest was in de eerste plaats journalist. Van 1973 tot 1993 was hij redacteur van de Frankfurter Allgemeine Zeitung. In die hoedanigheid verdedigde hij in 1986 het artikel „Vergangenheit, die nicht vergehen will“ van Ernst Nolte. Het artikel kreeg onmiddellijk felle kritiek omdat het afweek van de gangbare academische opinies over het nationaalsocialisme en de jodenvervolging. Een repliek op het artikel van Jurgen Habermas in Die Zeit was het begin van een ware Historikerstreit die eigenlijk tot op de dag van vandaag verder loopt. Later heeft Fest afstand genomen van een aantal van Noltes stellingen. Toch bleef hij de verdienste van het artikel verdedigen. Het was namelijk het begin van een discussie over het eigen verleden. Want de recente geschiedenis blijft een heikel thema in Duitsland. Dat bewezen bijvoorbeeld de reacties op de zoëven genoemde film "Der Untergang".
Figuren als Fest die niet alleen de waarheid aan het licht willen brengen, zonder valse sentimentaliteit, zonder moraliseren, zonder schuldgevoelens, zijn daarom van groot belang op de intellectuele marktplaats die maar al te vaak overstemd wordt door allerhande kabaal. Als journalist slaagde hij er trouwens in om de taaie historische stof in een mooie vorm te gieten. Beroepshistorici verliezen zich immers maar al te vaak in details en onleesbare tekst. Ik weet helaas waarover ik spreek...en daarom zijn boeken als die van Fest, maar ook die van Sebastian Haffner een verademing.
Lees binnenkort ook zijn autobiografie, lieve lezers. "Ich Nicht" is de titel. Het is het krachtige devies dat de jonge Joachim van zijn vader kreeg wanneer die het over Hitler had. Het is namelijk niet omdat iedereen plots gek geworden is, dat ook jij dat moet doen. Je kan altijd zeggen Ik Niet...